Aambeien bij zwangerschap

Aambeien zijn een van de meest voorkomende anorectale ziekten die miljoenen mensen wereldwijd treffen. Ze komen voor wanneer aderen in het rectum en de anus opzwellen en verwijden. Deze vergroting kan door verschillende factoren worden veroorzaakt, waaronder verhoogde druk in het bekken- en rectumgebied.
Waarom verhoogt zwangerschap het risico op aambeien?
Zwangerschap is een tijd van aanzienlijke fysieke en hormonale veranderingen die verschillende aspecten van de gezondheid van een vrouw kunnen beïnvloeden. Een van de meest voorkomende problemen tijdens de zwangerschap zijn aambeien.
Laten we de redenen voor het verhoogde risico op aambeien tijdens de zwangerschap eens nader bekijken:
1. Fysieke druk
Een van de belangrijkste redenen voor het verhoogde risico op aambeien tijdens de zwangerschap is de fysieke druk die de groeiende baarmoeder uitoefent op de bekkenaderen. Naarmate de grootte en het gewicht van de foetus toenemen de druk in het onderste deel van het lichaam van de moeder neemt aanzienlijk toe. Deze druk kan de normale bloedstroom belemmeren en ervoor zorgen dat de aderen in het rectum en de anus opzwellen.
2. Hormonale veranderingen
Hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap spelen ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling van aambeien. Het hormoon progesteron, dat tijdens de zwangerschap in grotere hoeveelheden wordt aangemaakt, heeft een ontspannend effect op de wanden van bloedvaten. Dit kan ervoor zorgen dat de aderen zich verwijden en de kans op aambeien vergroot. Bovendien kan progesteron de stoelgang vertragen, waardoor het risico op constipatie toeneemt – nog een factor die bijdraagt aan aambeien.
3. Verminderde fysieke activiteit
Veel zwangere vrouwen verminderen hun fysieke activiteit vanwege ongemak of medische redenen. Verminderde activiteit kan de bloedcirculatie vertragen en bijdragen aan de ontwikkeling van aambeien. Regelmatige lichamelijke activiteit is belangrijk om de normale bloedsomloop te behouden en constipatie te voorkomen.
4. Verhoogd bloedvolume
Tijdens de zwangerschap neemt het bloedvolume in het lichaam van een vrouw aanzienlijk toe om de zich ontwikkelende foetus te ondersteunen. Deze verhoogde hoeveelheid bloed zorgt voor extra druk op de bloedvaten, inclusief de aderen in het bekkengebied.
5. De rol van het geboorteproces
Het geboorteproces zelf, vooral als het langdurig is en intensieve inspanning vereist, kan leiden tot het verschijnen of verergeren van aambeien. Druk en spanning tijdens de bevalling kunnen de druk op de rectale aderen verhogen, waardoor deze opzwellen.
Symptomen van aambeien
Symptomen van aambeien bij zwangere vrouwen kunnen variëren, afhankelijk van de ernst van de aandoening en de individuele kenmerken van het lichaam:
- Pijn en ongemak - een van de meest voorkomende symptomen van aambeien is pijn. Het kan mild tot ernstig zijn en wordt meestal rond de anus gevoeld. De pijn verergert vaak bij ontlasting, langdurig zitten of lichamelijke inspanning;
- Jeuk en irritatie - jeuk is meestal te wijten aan ontsteking en zwelling van de aderen, evenals aan irritatie van de huid rond de anus;
- Bloeding - een bloeding kan klein of aanzienlijk zijn en is vaak pijnloos, maar de aanwezigheid ervan vereist aandacht en overleg met een arts;
- Zwelling en vorming van knobbels - bij externe aambeien worden vaak zwelling en vorming van harde knobbels rond de anus waargenomen. Deze knobbeltjes kunnen zacht en pijnlijk aanvoelen. Zwelling kan aanzienlijk ongemak veroorzaken en dagelijkse activiteiten zoals zitten en lopen bemoeilijken;
- Afscheiding en vocht - sommige vrouwen merken mogelijk meer vocht en afscheiding rond de anus, wat gepaard gaat met aambei-ontsteking. Dit vocht kan leiden tot extra irritatie en jeuk.
Preventie van aambeien tijdens de zwangerschap
Preventie van aambeien tijdens de zwangerschap is mogelijk met verschillende eenvoudige maar effectieve maatregelen. Deze strategieën kunnen het risico helpen verminderen en mogelijk ongemak verlichten.
1. Een gezond voedingspatroon handhaven
Voeding speelt een sleutelrol bij het voorkomen van aambeien. Hier zijn enkele basisaanbevelingen:
- Het eten van voedsel dat rijk is aan vezels - fruit, groenten, volle granen en peulvruchten zijn uitstekende bronnen van vezels. Vezels ondersteunen de spijsvertering en vergemakkelijken de ontlasting, waardoor het risico op constipatie en daarmee op aambeien wordt verminderd;
- Het vermijden van geraffineerde en bewerkte voedingsmiddelen - witbrood, pasta en snoep kunnen constipatie verergeren. Vermijd ze of consumeer ze met mate;
- Hydratatie - drink de hele dag veel water. Voldoende hydratatie helpt de ontlasting zachter te maken en de doorgang door het spijsverteringskanaal te vergemakkelijken.
2. Goede hygiëne en verzorging van de omgeving
Het handhaven van een goede hygiëne kan aambeien helpen voorkomen en ongemak verlichten:
- Zachte reiniging - gebruik na toiletbezoek vochtige doekjes zonder geur of water om de anus schoon te maken. Vermijd agressieve zepen en geurige producten die de huid kunnen irriteren;
- Warme baden - korte warme baden kunnen ontstekingen helpen verminderen en de symptomen verlichten. Laat indien nodig meerdere keren per dag 10-15 minuten in het bad weken.
3. Meer aandacht bij het naar het toilet gaan
Gewoonten kunnen ook een belangrijke rol spelen bij het voorkomen van aambeien:
- Vermijd persen - span niet overmatig tijdens de stoelgang. De druk kan ervoor zorgen dat de rectale aderen opzwellen en aambeien vormen;
- Ga regelmatig naar behoefte - probeer een regelmatig stoelgangritme te bewerkstelligen. Houd geen ontlasting vast als u daar behoefte aan heeft;
- Juiste houding - gebruik een krukje onder je voeten als je op het toilet bent. Dit kan helpen het rectum beter recht te maken en de stoelgang gemakkelijker te maken.
4. Verminder stress en spanning
Stress kan veel gezondheidsproblemen verergeren, waaronder aambeien:
- Ontspanningstechnieken - oefen technieken zoals diepe ademhaling, meditatie of yoga om stress en spanning te verminderen;
- Voldoende slaap - Zorg voor voldoende rust en slaap. Voldoende slaap helpt het lichaam herstellen en goed functioneren.
5. Draag geschikte kleding
De juiste kleding kan ook aambeien helpen voorkomen. Vermijd strakke kleding en ondergoed die druk kunnen uitoefenen op het rectale gebied. Draag losse en ademende stoffen.
6. Het vermijden van zware lichamelijke inspanning
Zware lichamelijke inspanning kan de druk op de bekkenaderen vergroten: Vermijd indien mogelijk het tillen van zware voorwerpen. Als u iets zwaars moet tillen, gebruik dan de juiste techniek: buig uw knieën en til met uw benen, niet met uw rug.
Behandeling van aambeien tijdens de zwangerschap
Het behandelen van aambeien tijdens de zwangerschap is een delicaat proces, omdat er rekening moet worden gehouden met de veiligheid en gezondheid van zowel moeder als baby. Hier zijn enkele manieren om aambeien te behandelen die veilig en effectief zijn tijdens de zwangerschap:
1. Huismiddeltjes
Veel huismiddeltjes kunnen de symptomen van aambeien helpen verlichten:
- IJspakkingen - het aanbrengen van koude kompressen op het getroffen gebied kan zwelling en pijn verminderen. Wikkel ijs in een handdoek en breng het gedurende 10-15 minuten aan op de aambeien;
- Hygiëne - houd het gebied rond de anus schoon en droog. Gebruik milde, ongeparfumeerde zeep en water om te wassen. Vermijd agressieve bewegingen en wrijving.
2. Producten voor lokale toepassing
Crèmes en zalven
Gebruik crèmes en zalven die zwangerschapsveilige ingrediënten bevatten, zoals toverhazelaar of hydrocortison. Ze kunnen jeuk, pijn en ontstekingen verlichten.
Natte doekjes
Gebruik hypoallergene vochtige doekjes zonder alcohol en geurstoffen om na de ontlasting schoon te maken. Ze zijn zachter dan gewoon toiletpapier.
3. Medicijnen
Voordat u medicijnen gebruikt, is het belangrijk om uw arts te raadplegen:
- Pijnstillers - de arts kan veilige pijnstillers zoals paracetamol aanbevelen voor pijnverlichting;
- Laxeermiddelen: - in sommige gevallen kan de arts milde laxeermiddelen of vezelsupplementen voorschrijven om constipatie te helpen voorkomen.
Wanneer medische hulp zoeken?
Hoewel veel gevallen van aambeien kunnen worden behandeld met huismiddeltjes en veranderingen in levensstijl, zijn er situaties waarin het belangrijk is om medische hulp in te roepen. Tijdig overleg met een arts kan complicaties voorkomen en een effectievere behandeling bieden.
Dit is wanneer u contact moet opnemen met een specialist:
- Ernstige en ondraaglijke pijn die niet wordt verlicht door huismiddeltjes of gebruikelijke pijnstillers;
- Zwaar of langdurig bloeden;
- Toenemende zwelling en ontsteking;
- Verandering in de ontlastingsgewoonten
- Tekenen van infectie
- Geschiedenis van aambeienziekten
Wat kun je verwachten na de bevalling?
Na de bevalling ondergaat het lichaam van een vrouw veel veranderingen terwijl het herstelt van de zwangerschap en de bevalling. Aambeien die tijdens de zwangerschap zijn verschenen of verergerd, kunnen ook veranderingen ondergaan. Dit is wat u tijdens deze periode kunt verwachten en hoe u met aambeien kunt omgaan:
1. Geleidelijke verlichting van symptomen
Veel vrouwen merken dat hun aambeiensymptomen na de bevalling beginnen te verminderen. Dit komt door de vermindering van de druk op de bekkenaderen nadat de baby is geboren. Het is echter belangrijk om door te gaan met passende zorg- en preventiemaatregelen.
2. Voortdurende zorg
Blijf de huismiddeltjes en plaatselijke behandelingen gebruiken die effectief zijn geweest tijdens de zwangerschap. Warme baden, ijskompressen en aambeiencrèmes kunnen de symptomen helpen verlichten en het herstel versnellen.
3. Dieet en hydratatie
Na de bevalling is het belangrijk om een gezond vezelrijk dieet te volgen en veel water te drinken. Dit zal helpen een regelmatige stoelgang te behouden en constipatie te voorkomen, wat aambeien kan verergeren.
4. Matige fysieke activiteit
Een geleidelijke hervatting van de lichamelijke activiteit is belangrijk voor het herstel van het lichaam na de bevalling. Begin met lichte oefeningen zoals lopen en stretchen, waarbij u geleidelijk de intensiteit en duur van de trainingen verhoogt.
5. Vermijd langdurig zitten en staan
Probeer langdurig zitten of staan te vermijden, vooral in de eerste weken na de bevalling. Als u lange tijd moet zitten, gebruik dan een zacht kussen om de druk op de bekkenaderen te verminderen.
6. Medische zorg en onderzoeken
Als de aambeien na de bevalling niet verbeteren of als de symptomen verergeren, is het belangrijk om een arts te raadplegen. Een arts kan indien nodig meer gespecialiseerde behandelingen of procedures voorstellen.
7. Speciale overwegingen bij het geven van borstvoeding
Als u borstvoeding geeft, is het belangrijk om uw arts te raadplegen voordat u aambeienmedicijnen gebruikt, om er zeker van te zijn dat deze veilig zijn voor uw baby. Veel actuele crèmes en zalven zijn veilig, maar het is altijd goed om dit door een medische professional te laten controleren.
8. Herstel van de bekkenbodem
Na de bevalling is het belangrijk om te focussen op het herstel van de bekkenbodemspieren. Kegel-oefeningen kunnen deze spieren helpen versterken en aambeien voorkomen. Raadpleeg uw arts of fysiotherapeut voor geschikte oefeningen.
9. Preventie op lange termijn
Nadat u hersteld bent van de bevalling, moet u een gezonde levensstijl blijven handhaven, inclusief goede voeding, regelmatige lichaamsbeweging en goede hygiënische gewoonten. Dit zal de herhaling van aambeien in de toekomst helpen voorkomen.
De postpartumperiode is een tijd van herstel en aanpassing voor het lichaam van een vrouw. Aambeien die zich tijdens de zwangerschap ontwikkelen, beginnen vaak na de bevalling te verbeteren, maar voortdurende zorg en preventie zijn belangrijk voor een volledig herstel.
Volg de aanbevelingen voor huismiddeltjes, onderhoud een gezonde levensstijl en aarzel niet om indien nodig medische hulp te zoeken.
BRONNEN:
1. Mayo Clinic: Pregnancy week by week (25.05.2024)
2. Healthline: What to Know About Pregnancy Hemorrhoids (25.05.2024)