Wat zijn aambeien?

Aambeien zijn een veel voorkomend medisch probleem dat een groot deel van de bevolking treft. Hoewel ze geen ernstige bedreiging voor de gezondheid vormen, kunnen ze zeer onaangenaam en pijnlijk zijn. In dit artikel zullen we in detail bekijken wat aambeien zijn, wat de oorzaken, symptomen en manieren van behandeling en preventie zijn.
Wat zijn aambeien?
Aambeien zijn vergrote aderen in het onderste deel van het rectum en de anus. Ze ontstaan wanneer de wanden van deze aderen wijder en dunner worden, waardoor zwelling en ontsteking ontstaan.
Aambeien kunnen worden ingedeeld in twee hoofdcategorieën: intern en extern.
Interne aambeien
Interne aambeien bevinden zich in het rectum en zijn meestal niet zichtbaar. Ze veroorzaken vaak geen pijn omdat er niet veel pijngevoelige zenuwuiteinden in het rectum zitten. Ze kunnen echter bloeden, vooral tijdens de stoelgang. Soms kunnen inwendige aambeien zich buiten de anus verplaatsen (verzakking), wat pijn en ongemak kan veroorzaken.
Externe aambeien
Externe aambeien bevinden zich onder de huid rond de anus. Ze kunnen pijnlijk zijn, vooral als u zit of stoelgang heeft. Uitwendige aambeien kunnen jeuken en aanvoelen als harde knobbels. Soms kan zich een bloedstolsel vormen in externe aambeien, wat leidt tot een aandoening die bekend staat als een trombose-aambei, die uiterst pijnlijk kan zijn en medisch ingrijpen vereist.
Anatomie en functie van aambeien
Aambeien zijn een normaal onderdeel van de anatomie van ieder mens en spelen een belangrijke rol bij de darmcontrole. Het zijn vasculaire structuren in het anale kanaal die als kussens fungeren en de anus helpen sluiten. Onder normale omstandigheden helpen aambeien de ontlasting en het gas vast te houden totdat iemand besluit deze los te laten.
Aambeien zijn het resultaat van de aanpassing van een persoon aan rechtop lopen. Naarmate de druk op de aderen in het onderlichaam, vooral in het rectum en de anus, toeneemt, neemt ook de kans op het ontwikkelen van aambeien toe.
Sociaal en cultureel aspect
Hoewel aambeien een veel voorkomend probleem zijn, zijn ze vaak een onderwerp van schaamte en verlegenheid. Dit kan leiden tot vertragingen bij het zoeken naar medische hulp en tot ernstiger symptomen. In verschillende culturen zijn er verschillende benaderingen voor de behandeling en preventie van aambeien, variërend van traditionele kruidenmethoden tot moderne medische interventies.
Oorzaken van aambeien
Aambeien ontstaan als gevolg van verhoogde druk in de rectale aderen. Deze druk kan door verschillende factoren worden veroorzaakt:
Constipatie en inspanning tijdens de stoelgang
Een van de belangrijkste oorzaken van aambeien is chronische obstipatie. Wanneer mensen moeite hebben met stoelgang, doen ze vaak moeite om hun behoefte te doen. Deze spanning verhoogt de druk op de aderen in het rectum en de anus, waardoor de aderen kunnen verwijden en ontstoken kunnen raken, waardoor aambeien kunnen ontstaan.
Diarree
Frequente diarree kan ook bijdragen aan de ontwikkeling van aambeien. Voortdurende irritatie en overbelasting bij frequente stoelgang kunnen de rectale aderen beschadigen.
Zwangerschap
De groeiende baarmoeder oefent druk uit op de aderen in het bekken en het onderste rectum. Hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap leiden ook tot verwijde aderen. De combinatie van deze factoren leidt vaak tot de ontwikkeling van aambeien bij zwangere vrouwen.
Sedentaire manier van leven
Langdurig zitten, vooral op harde oppervlakken, verhoogt de druk op de rectale aderen. Vooral mensen die lange uren zittend op het werk doorbrengen lopen gevaar.
Obesitas
Obesitas is een risicofactor voor veel gezondheidsproblemen, waaronder aambeien. Overgewicht verhoogt de druk op het buikgebied en de rectale aderen.
Genetische aanleg
Sommige mensen hebben een genetische aanleg voor het ontwikkelen van aambeien. Als er een familiegeschiedenis van aambeien is, is de kans groter dat u deze aandoening ook ontwikkelt. Genetische factoren kunnen de sterkte en elasticiteit van aderen beïnvloeden, waardoor het risico groter wordt dat ze uitzetten en ontstoken raken.
Gewichtheffen
Het tillen van zware voorwerpen kan ook de druk in de buikstreek en de rectale aderen verhogen. Mensen die vaak gewichten heffen, of het nu voor werk of sport is, lopen een groter risico op het ontwikkelen van aambeien.
Gebrek aan fysieke activiteit
Gebrek aan fysieke activiteit kan leiden tot stagnatie van de bloedcirculatie in het onderlichaam.
Symptomen
Aambeien kunnen een verscheidenheid aan symptomen veroorzaken die variëren afhankelijk van hun locatie en ernst. Het herkennen van deze symptomen is belangrijk voor een vroege diagnose en behandeling.
Bloeden
Een van de meest voorkomende symptomen van aambeien is rectale bloeding. Mensen merken vaak helder rood bloed op het toiletpapier of in de toiletpot na een stoelgang. Bloedingen komen vooral vaak voor bij inwendige aambeien en gaan meestal niet gepaard met pijn.
Pijn en ongemak
Uitwendige aambeien kunnen aanzienlijke pijn en ongemak veroorzaken, vooral tijdens het zitten of tijdens de stoelgang. De pijn is het gevolg van ontsteking en zwelling van de aderen. In het geval van door trombose veroorzaakte externe aambeien kan de pijn scherp en intens zijn, waardoor onmiddellijk medisch ingrijpen vereist is.
Jeuk en irritatie
Jeuk en irritatie rond de anus zijn veel voorkomende symptomen van aambeien. Deze symptomen zijn te wijten aan een ontsteking van de huid en het rectale weefsel. Jeuk kan bijzonder hinderlijk zijn en tot verdere irritatie en ontsteking leiden als je te hard krabt.
Zwelling
Zwelling rond de anus is een ander veel voorkomend symptoom van externe aambeien. Deze zwelling voelt aan als harde knobbels en kan zeer pijnlijk zijn, vooral bij druk. Zwelling is het gevolg van het ophopen van bloed in de aderen, waardoor deze verwijden.
Verzakking
Verzakte aambeien komen voor wanneer de interne aambeien buiten de anus worden verplaatst. Dit kan aanzienlijk ongemak en pijn veroorzaken. In eerste instantie kan de verzakking alleen optreden tijdens de stoelgang, en dan kunnen de aambeien vanzelf terugkeren naar de anus. Na verloop van tijd kunnen aambeien echter permanent verplaatst raken en handmatige terugtrekking of medische tussenkomst vereisen.
Slijmafscheiding
Aambeien kunnen een kleine hoeveelheid slijmafscheiding uit de anus veroorzaken. Deze afscheiding kan extra irritatie en jeuk aan de huid rond de anus veroorzaken. Slijmafscheiding komt vaker voor bij inwendige aambeien.
Diagnose
Het diagnosticeren van aambeien omvat een combinatie van lichamelijk onderzoek, medische geschiedenis en gespecialiseerde medische procedures.
1. Anamnese
De eerste stap bij de diagnose van aambeien is een gedetailleerde geschiedenis. De arts zal de patiënt vragen naar de symptomen die hij ervaart, waaronder bloeding, pijn, jeuk en zwelling. Factoren zoals voeding, levensstijl en medische geschiedenis komen ook aan bod.
2. Lichamelijk onderzoek
De arts zal een visueel onderzoek van de anus en het rectumgebied uitvoeren om te controleren op uitwendige aambeien, zwellingen of andere zichtbare afwijkingen. Interne aambeien die niet zichtbaar zijn, vereisen mogelijk aanvullende diagnostische technieken.
3. Digitaal rectaal onderzoek
Met deze procedure kan de arts de interne aambeien voelen en hun grootte en toestand beoordelen. Een T-scan helpt andere afwijkingen zoals tumoren of poliepen uit te sluiten.
4. Anoscopie
Anoscopie is een gespecialiseerde diagnostische procedure waarmee de arts in de anus en het onderste deel van het rectum kan kijken. Het wordt uitgevoerd met behulp van een instrument dat een anoscoop wordt genoemd, een dunne, stijve buis met een lampje.
5. Sigmoïdoscopie en colonoscopie
In sommige gevallen kan een uitgebreidere diagnose door sigmoïdoscopie of colonoscopie noodzakelijk zijn. Deze procedures omvatten het gebruik van flexibele buizen met een camera waarmee de arts grotere delen van de dikke darm en het rectum kan bekijken. Ze zijn vooral nuttig als de patiënt symptomen heeft zoals onverklaarbare bloedingen of een verandering in het ritme van de stoelgang, die kunnen optreden als gevolg van andere ziekten zoals colorectale kanker of inflammatoire darmaandoeningen.
6. Laboratoriumstudies
Laboratoriumtests zijn zelden nodig om aambeien te diagnosticeren, maar kunnen in sommige gevallen nuttig zijn. Bloedonderzoek kan helpen bij het uitsluiten van bloedarmoede veroorzaakt door chronische bloedingen. Ontlastingsanalyse kan worden gebruikt om verborgen bloed op te sporen dat niet met het blote oog zichtbaar is.
Behandeling
De behandeling van aambeien hangt af van de ernst van de aandoening en kan variëren van huismiddeltjes tot chirurgische ingrepen.
Een verandering in levensstijl
Veranderingen in levensstijl spelen een sleutelrol bij de behandeling en preventie van aambeien. Belangrijke maatregelen zijn onder meer het verhogen van de vezel- en waterinname. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vezels, zoals fruit, groenten en volle granen, ondersteunen een regelmatige stoelgang en verminderen het risico op constipatie. Ook voldoende water drinken is belangrijk om een zachte ontlasting te behouden.
Medicijnen
Medische behandeling van aambeien omvat verschillende crèmes, zalven, zetpillen en orale medicijnen. Deze producten verlichten symptomen zoals pijn, jeuk en ontstekingen. Sommigen van hen bevatten actieve ingrediënten zoals hydrocortison of lidocaïne, die ontstekingen verminderen en het getroffen gebied verdoven.
Minimaal invasieve procedures
In ernstigere gevallen of wanneer conservatieve behandeling mislukt, kunnen minimaal invasieve procedures worden gebruikt. Ze bevatten:
- Elastiekligatie: dit is de meest gebruikte methode voor de behandeling van inwendige aambeien. Er wordt een klein elastiekje rond de basis van de aambei geplaatst, waardoor de bloedtoevoer wordt afgesloten. De aambei droogt op en valt na een paar dagen af;
- Sclerotherapie: Bij deze methode wordt een chemische oplossing in de aambei geïnjecteerd, waardoor de ader krimpt en samentrekt. Deze procedure is effectief voor de behandeling van kleine en middelgrote aambeien;
- Infraroodcoagulatie: deze techniek maakt gebruik van infraroodlicht om kleine bloedvaten in de aambei te coaguleren, waardoor deze kleiner worden.
Chirurgische ingreep
In gevallen van ernstige aambeien die niet reageren op andere behandelmethoden, kan een chirurgische ingreep noodzakelijk zijn. De belangrijkste chirurgische methoden zijn onder meer:
- Hemorrhoidectomie: deze procedure omvat chirurgische verwijdering van de aambeien. Het is de meest effectieve optie voor permanente verwijdering van ernstige of terugkerende aambeien. Hemorrhoidectomie kan pijnlijk zijn en een langere herstelperiode vereisen;
- Nietmachine-hemorrhoidopexie: Dit is een minder invasieve procedure waarbij een chirurgisch instrument wordt gebruikt om een deel van de aambei te verwijderen en de rest in de anus te verplaatsen. Deze methode is doorgaans minder pijnlijk en resulteert in een sneller herstel.
Folk- en alternatieve methoden
Sommige mensen geven er de voorkeur aan om folk- en alternatieve methoden te gebruiken om de symptomen van aambeien te verlichten. Dit omvat het gebruik van kruidenextracten, essentiële oliën en kompressen. Het is belangrijk om een arts te raadplegen voordat u met een alternatieve behandeling begint, om bijwerkingen en complicaties te voorkomen.
Preventie van aambeien
De belangrijkste preventiemethoden omvatten veranderingen in levensstijl, voedingsgewoonten en hygiënepraktijken.
Hier leest u hoe u aambeien kunt voorkomen.
Een gezond dieet
Dieet speelt een belangrijke rol bij de preventie van aambeien. Het eten van voedsel dat rijk is aan vezels, zoals fruit, groenten, volle granen en peulvruchten, helpt de ontlasting zacht te houden en de stoelgang gemakkelijker te maken. Dit vermindert de spanning op de rectale aderen en voorkomt constipatie, wat een belangrijke factor is bij de ontwikkeling van aambeien.
Regelmatige fysieke beweging
Regelmatige lichamelijke activiteit verbetert de bloedsomloop en helpt een gezond gewicht te behouden, wat op zijn beurt de druk op de rectale aderen vermindert. Lichaamsbeweging zoals wandelen, zwemmen en yoga kunnen nuttig zijn. Het vermijden van langdurig zitten en het nemen van korte pauzes om te bewegen tijdens de werkdag kan ook aambeien helpen voorkomen.
Vermijd overbelasting tijdens de stoelgang
Persen tijdens de stoelgang is een belangrijke risicofactor voor aambeien. Om dit te voorkomen is het belangrijk om de ontlasting niet vast te houden en naar het toilet te gaan zodra de behoefte gevoeld wordt. Het gebruik van zacht toiletpapier en het voorzichtig reinigen van het anale gebied kan ook irritatie en ontstekingen verminderen.
Goede hygiëne
Het handhaven van een goede anale hygiëne is essentieel om aambeien te voorkomen. Regelmatig schoonmaken met een zachte, vochtige doek of babydoekjes kan irritatie helpen voorkomen.
Stress management
Stress kan het spijsverteringsstelsel negatief beïnvloeden en bijdragen aan darmproblemen, waaronder constipatie en diarree. Stressbeheersingspraktijken zoals meditatie, diepe ademhaling en yoga kunnen helpen de spijsvertering gezond te houden en aambeien te voorkomen.
Zwaar tillen vermijden
Het tillen van zware voorwerpen kan de druk in de buik- en rectale gebieden verhogen, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van aambeien. Bij het tillen van zware voorwerpen is het belangrijk om de juiste technieken te gebruiken, zoals het buigen van de knieën en het recht houden van de rug.
Aandacht besteden aan symptomen
Vroege herkenning en behandeling van aambeiensymptomen kan voorkomen dat ze erger worden. Als er symptomen zoals bloeding, pijn of zwelling optreden, is het belangrijk om medische hulp in te roepen.
Wanneer moet u een arts raadplegen?
Overleg met een arts bij vermoeden van aambeien is essentieel voor een juiste diagnose en behandeling.
Hoewel veel gevallen van aambeien kunnen worden behandeld met huismiddeltjes en veranderingen in levensstijl, zijn er situaties waarin het noodzakelijk is om medische hulp in te roepen.
Zwaar bloeden
Een van de belangrijkste signalen dat het tijd is om een arts te raadplegen, is de aanwezigheid van hevige of langdurige rectale bloedingen. Hoewel lichte bloedingen een symptoom kunnen zijn van aambeien, kunnen hevige bloedingen het gevolg zijn van een ernstiger aandoening, zoals een anale fissuur of zelfs colorectale kanker.
Sterke pijn
Ernstige pijn in het anale gebied, vergezeld van zwelling en harde knobbels, kan een teken zijn van trombose uitwendige aambeien. Deze aandoening vereist onmiddellijk medisch ingrijpen om complicaties te voorkomen en de symptomen te verlichten.
Veranderingen in de stoelgang
Onverklaarbare veranderingen in de stoelgang, zoals de afwisseling tussen constipatie en diarree, dunne ontlasting of het gevoel dat de darmen niet volledig worden geleegd, kunnen een teken zijn van ernstige problemen in het spijsverteringsstelsel. Deze symptomen vereisen zorgvuldig onderzoek om aandoeningen zoals diverticulose, inflammatoire darmaandoeningen of colorectale kanker uit te sluiten.
Symptomen die niet verbeteren met thuisbehandeling
Als de symptomen van aambeien niet verbeteren na twee weken thuisbehandeling met veranderingen in het dieet, verhoogde vochtinname en gebruik van vrij verkrijgbare medicijnen, is het tijd om naar een arts te gaan.
Aanwezigheid van andere gezondheidsproblemen
Patiënten met chronische ziekten zoals diabetes, hartaandoeningen of immuungecompromitteerde aandoeningen moeten bijzonder voorzichtig zijn met aambeiensymptomen. Deze aandoeningen kunnen de behandeling en het herstel bemoeilijken, dus het is belangrijk om een arts te raadplegen voor persoonlijke zorg.
Rectale massa's of knobbels
Als u de aanwezigheid van massa's of knobbeltjes in het anale gebied opmerkt die niet verdwijnen of groeien, moet u onmiddellijk medische hulp inroepen. Dit kan een teken zijn van ernstige ziekten zoals abces of kanker, die een tijdige diagnose en behandeling vereisen.
Complicaties na procedures
Na het uitvoeren van minimaal invasieve procedures of een operatie om aambeien te behandelen, moet het optreden van complicaties zoals infectie, hevig bloeden of ondraaglijke pijn met een arts worden besproken. Tijdig ingrijpen kan ernstigere gezondheidsproblemen voorkomen.
Conclusie
Aambeien zijn een veel voorkomende aandoening die aanzienlijk ongemak en ongemak kan veroorzaken. Ze ontstaan als gevolg van verhoogde druk op de rectale aderen en kunnen worden veroorzaakt door factoren zoals obstipatie, zwangerschap, langdurig zitten en obesitas.
De symptomen variëren van bloeding en pijn tot jeuk en zwelling, waardoor een nauwkeurige diagnose via lichamelijk onderzoek en gespecialiseerde procedures noodzakelijk is. De behandeling kan veranderingen in levensstijl, medicatie, minimaal invasieve procedures en operaties omvatten, terwijl preventie een sleutelrol speelt door middel van een gezond dieet, regelmatige lichaamsbeweging en goede hygiëne.
Het is belangrijk om een arts te raadplegen bij hevige bloedingen, hevige pijn of als de symptomen niet verbeteren bij thuisbehandeling, om adequate zorg te garanderen en andere ernstige ziekten uit te sluiten.
BRONNEN:
1. WebMD: Hemorrhoids: Symptoms, causes and treatment (26.05.2024)
2. Harvard Health: Hemorrhoids and what to do about them (26.05.2024)
3. MedicineNet: Benjamin Wedro, M. Hemorrhoids (Piles) (26.05.2024)